بررسی پردازنده‌ Core Ultra 9 285K

به عقیدهٔ تحلیلگران برجسته دنیای فناوری، پردازندهٔ Core Ultra 9 285K در برخی موارد عملکردی برجسته دارد، اما در برخی دیگر، انتظارات را برآورده نمی‌کند.

در تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۲۴ (۱۹ مهر ۱۴۰۳)، اینتل از جدیدترین پردازنده‌های دسکتاپ خود برای مصرف‌کنندگان رونمایی کرد. در این عرضه، تیم آبی نام‌گذاری پردازنده‌های خود را تغییر داده است. پردازنده‌هایی که طبق سنت باید نام‌هایی مانند نسل پانزدهم و مثلاً Core i9-15900K داشتند، اکنون تحت سری Core Ultra 200S به بازار عرضه شده‌اند. البته سری جدید همچنان با نام غیررسمی ارو لیک سری S نیز شناخته می‌شود.

این نام‌گذاری کاملاً جدید نیست؛ زیرا نسخه‌ی لپ‌تاپ همین سری، که با نام رمز لونار لیک شناخته می‌شود، با عنوان Core Ultra 200V Series به بازار عرضه شده است.

همچنین قابل ذکر است که اینتل هرگز نسلی از سری Core Ultra 100S را به بازار عرضه نکرده و احتمالاً دلیل شروع نام‌گذاری از عدد ۲۰۰ این است که عدد بالاتر معمولاً به‌عنوان محصول پیشرفته‌تر تلقی می‌شود.

در پردازنده‌های عرضه‌شده، تنها سه مدل، پرچمدار تغییرات هستند؛ دو پردازنده‌ی دیگر نسخه‌هایی با پسوند F دارند که تنها تفاوت آن‌ها نداشتن تراشه‌ی داخلی گرافیکی است که برای سادگی آن‌ها را از جدول مشخصات زیر حذف کرده‌ایم.

ده	مدل	تعداد هستهتعداد ترد	مصرف توان به وات(TDP)	حافظه‌ی کش L2(مگابایت)	حافظه‌ی کش L3(مگابایت)	سوکت	فرکانس بوست(گیگاهرتز)	قیمت اولیه(دلار)
اولترا ۲۰۰(۲۰۲۴)	Ultra 9 285K	۲۴ ۲۴	۲۵۰	۴۰	۳۶	LGA1851	۵٫۷	۵۸۹
	Ultra 7 265K	۲۰ ۲۰	۲۵۰	۳۶	۳۰	LGA1851	۵٫۵	۳۹۴
	Ultra 5 245K	۱۴ ۱۴	۱۵۹	۲۶	۲۴	LGA1851	۵٫۲	۳۰۹
نسل چهاردهم (۲۰۲۳)	i9 14900K	۲۴ ۳۲	۲۵۳	۳۲	۳۶	LGA1700	۶٫۰	۵۸۹
	i7 14700K	۲۰ ۲۸	۲۵۳	۲۸	۳۳	LGA1700	۵٫۶	۴۱۹
	i5 14600K	۱۴ ۲۰	۱۸۱	۲۰	۳۲	LGA1700	۵٫۳	۳۱۹

چینش جدید اینتل: بازی با کاشی‌های آبی

معماری ارو لیک که مخصوص سیستم‌های دسکتاپ طراحی شده، از ساختاری مبتنی بر طراحی کاشی (Tile) استفاده می‌کند. هدف از این ساختار، ایجاد یک طراحی ماژولار و جایگزینی آن با طراحی یکپارچه است. در این رویکرد، پردازنده به بلوک‌های مجزا تقسیم می‌شود که هر بلوک می‌تواند جداگانه طراحی شده و در تراشه تعبیه شود. به عبارتی، این اولین قدم در نزدیک کردن طراحی پردازنده‌ها به سیستم‌های روی تراشه (SoC) است.

در این معماری، اینتل از تکنولوژی بسته‌بندی Foveros (به اختصار FOS) استفاده کرده است که ابتدا در میتیور لیک معرفی شد. این ساختار ماژولار، اجزای پردازشی و گرافیکی مختلف را در یک بسته (Package) در کنار هم قرار می‌دهد و امکان ارتقای مقیاس‌پذیر و بهبودهای هدفمند در بخش‌های پردازش و گرافیک را فراهم می‌آورد.

چینش ماژولار اینتل: بازی با کاشی‌های آبی

به بیانی ساده‌تر، در دیدگاه ماژولار، اینتل می‌تواند هر کاشی (اجزای پردازشی) را مستقل از دیگری طراحی کرده و با چینش متفاوت آن‌ها، نسخه‌های گوناگونی از پردازنده‌ها ایجاد کند. همچنین، AMD نیز با حرکت به این سمت و با بهره‌گیری از فناوری 3D V Cache، توانسته است بدون تغییرات اساسی در طراحی، نسخه‌های متنوعی از پردازنده‌های خود را عرضه کند.

به عنوان تغییر دوم در طراحی، ارو لیک با فاصله گرفتن از رویکرد معمول اینتل، تکنولوژی هایپرتردینگ (SMT) را از طراحی هسته‌ها حذف کرده است. تمرکز این تغییر بر بهبود عملکرد تک‌رشته‌ای و بهینگی مصرف انرژی، صرفاً با استفاده از هسته‌های فیزیکی و بدون بهره‌گیری از رشته‌های مجازی اضافی است.

گفتنی است که این پردازنده اکنون هسته‌ها را به دو نوع مجزا تقسیم می‌کند:

• هسته‌های عملکردی Lion Cove: این هسته‌ها برای عملکرد بالا بهینه شده‌اند، اما تک‌رشته‌ای هستند و با طراحی‌های گذشتهٔ اینتل که از هسته‌های چندرشته‌ای عملکردی استفاده می‌کردند، متفاوت‌اند.
• هسته‌های کارآمد Skymont: این هسته‌ها پردازش چندرشته‌ای کارآمدی ارائه می‌دهند و در عین حال به مدیریت مصرف انرژی در کارهای مختلف کمک می‌کنند.

تفاوت‌های گرافیکی در نسل جدید پردازنده‌های اینتل

یکی از تغییرات مهم در نسل جدید، بهبود واحد گرافیکی است. معماری ارو لیک شامل کاشی پردازنده‌ی گرافیکی جدیدی با چهار هسته‌ی گرافیکی Xe می‌شود. این پیکربندی با هدف بهبود عملکرد گرافیکی طراحی شده و پردازنده‌ی گرافیکی یکپارچه را نسبت به نسل‌های قبلی تقویت می‌کند. با این حال، انتظار نمی‌رود که این پردازنده‌ی گرافیکی یکپارچه به سطح عملکرد مدل‌های پیشرفته‌ی AMD با فناوری 3D V-Cache برسد.

افزایش حافظه کش برای بهبود عملکرد

برای جبران فاصله با رقیب قدرتمند، اینتل حافظه‌ی نهان سطح دوم (L2) را برای هر هسته‌ی عملکردی ۵۰ درصد افزایش داده و از ۲ مگابایت به ۳ مگابایت رسانده است. این بهبود احتمالاً به منظور بهبود عملکرد تک‌رشته‌ای انجام شده است؛ به ویژه در شرایطی که دسترسی سریع به حافظه‌ی کش برای کاهش تأخیر و افزایش کارایی هسته‌ها ضروری است.

در زمینه‌ی سرعت کلاک، تغییرات چشم‌گیری در مقدار و رفتار فرکانس توربوی هسته‌ها مشاهده می‌شود. این تنظیمات برای بهینه‌سازی مصرف انرژی، به‌صورت پویا کنترل شده تا اطمینان حاصل شود که هسته‌های عملکردی به سرعت کلاک بالا (حتی تا ۵٫۷ گیگاهرتز!) در مواقع نیاز دسترسی داشته باشند.

با نگاهی فناورانه و در ادامه‌ی استراتژی «تیک-تاک»، ارو لیک به‌عنوان مرحله‌ی تیک با به نوعی «تنظیم مجدد» در نقشه‌ی راه رومیزی اینتل معرفی شده است و تا حدی مشابه عرضه‌ی اولیه‌ی Zen 1 شرکت AMD است که پایه‌ای برای بهبودهای رقابتی آینده فراهم کرد. در حال حاضر، تغییرات معماری ممکن است تأثیرات تدریجی داشته باشند و اینتل اذعان دارد که پیشرفت‌های بزرگ‌تر (نظیر آنچه در پیشرفت AMD از Zen 1 تا Zen 3 دیده شد) می‌توانند در نسخه‌های بعدی رخ دهند.

واکنش‌ها به معماری جدید اینتل

با وجود اینکه معماری مبتنی بر کاشی و تنظیمات جدید بهره‌وری نشان‌دهندهٔ طراحی پیشرفته هستند، برداشت‌های اولیه از سوی کاربران محتاطانه بوده است. این تغییرات عمدتاً با هدف بهینه‌سازی مصرف انرژی، مدیریت حرارت و افزایش انعطاف‌پذیری در استفاده از هسته‌ها انجام شده‌اند. با این حال، تمرکز اصلی این بهینه‌سازی‌ها بیشتر بر افزایش کارایی بوده است تا جهش‌های بزرگ عملکردی.

کانال یوتیوب Linus Tech Tips، نقاط قوت و ضعف این نسل را از دیدگاه خود اینگونه برمی‌شمارد:

نکات مثبت

• بهبود بهره‌وری انرژی
• عملکرد پایدار در برخی کاربردها (نظیر تک‌هسته‌ای)
• بهینه‌سازی برای نیازهای خاص کاربران

نکات منفی

• افزایش حداقلی در عملکرد
• کاهش عملکرد در برخی کاربردها (مانند چند‌هسته‌ای)
• تشابه ناامیدکننده با نسل قبلی

سازگاری سخت‌ افزاری Core Ultra 9 285K

حتی پیش از عرضه‌ی رسمی، خبرهایی به گوش می‌رسید که تمامی پردازنده‌های تولید شده زیر چتر ارو لیک به آخرین سوکت مادربردهای LGA 1851 وابسته خواهند بود. این سوکت که تعداد بیشتری پایه دارد، به‌منظور ارائه‌ی قدرت بیشتر و بهبود سرعت ارتباطات (I/O) طراحی شده است. این دو ویژگی کلیدی برای دستیابی به عملکرد بالای پردازنده‌های ارو لیک ضروری هستند.

مادربردهای ارو لیک همچنین از فناوری PCIe 5.0 پشتیبانی می‌کنند که در مقایسه با فناوری‌های فعلی، پهنای باند بسیار بیشتری ارائه می‌دهد. به همین دلیل، این مادربردهای با کارت‌های گرافیک قدرتمند و دستگاه‌های ذخیره‌سازی سریع به‌خوبی هماهنگ شده و سرعت و پاسخ‌دهی سیستم را به طرز قابل‌توجهی افزایش می‌دهند.

تمامی مادربردهایی که از پردازنده‌های ارو لیک پشتیبانی می‌کنند، با رم DDR5 سازگار هستند و بنابراین نرخ انتقال داده‌های بالاتر و همچنین پروفایل‌های بهینه‌تر مصرف انرژی را نسبت‌به DDR4 ارائه می‌دهند. DDR5 انتخابی مناسب برای اجرای کارآمد برنامه‌های سنگین، بازی‌ها و سایر کاربردهای داده‌محور به شمار می‌رود.

مادربردهای که برای پردازنده‌های ارو لیک طراحی شده‌اند، از گزینه‌های بایوس پیشرفته‌تری برخوردارند که به‌روزرسانی‌ها و تنظیمات را ساده‌تر می‌سازند. این موضوع برای تطابق با تغییرات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آینده اهمیت ویژه‌ای دارد و به سیستم امکان می‌دهد که طول عمر بیشتری داشته و با تغییرات سازگار شود.

سری پردازنده‌های Arrow Lake: ترکیب معماری هیبریدی و فناوری‌های پیشرفته

سری پردازنده‌های Arrow Lake اینتل با ترکیبی از معماری هیبریدی و فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند PCIe 5.0 و حافظه DDR5 طراحی شده‌اند که موجب افزایش پاسخ‌گویی سیستم و آماده‌سازی آن برای نیازهای آینده می‌شوند. علاوه بر این، اینتل با پشتیبانی از تراشه‌های سری ۷۰۰ و سوکت جدید LGA 1851 تضمین می‌کند که قابلیت‌های پیشرفته این پردازنده‌ها به طور کامل به کار گرفته شوند.

نوآوری و تعادل عملکردی

وب‌سایت Geekom بر نوآوری و تعادل عملکردی که پردازنده‌های ارو لیک به بازار ارائه می‌دهند و جذابیت آن‌ها برای کاربران حرفه‌ای و کاربرانی با بودجه محدود تأکید دارد. سری ارو لیک اینتل نمایانگر جهش بزرگ بعدی در فناوری پردازنده است که عملکرد بالا را با بهره‌وری در سراسر خط تولید ترکیب می‌کند.

بررسی نقاط مثبت و منفی

نکات مثبت:

• عملکرد عالی و بهره‌وری انرژی قابل قبول
• پشتیبانی از PCIe 5.0 و DDR5 برای پاسخگویی سریع‌تر
• قیمت‌گذاری مناسب و دسترسی برای طیف وسیعی از کاربران

نکات منفی:

• بهبود کم نسبت به نسل‌های قبلی
• نیاز به سخت‌افزارهای جدید برای بهره‌برداری کامل از امکانات
• احتمال کاهش عملکرد در برخی سناریوها

تحلیل قیمت‌گذاری و عملکرد

یک نکته مهم در تحلیل Geekom، ذکر شدن قیمت این پردازنده به عنوان نقطه قوت در مقابل رقبا است. اینتل تلاش کرده است با کاهش اندک قیمت پردازنده‌های خود، خریداران ناراضی نسل قبل را به نوعی آشتی کند و آن‌ها را به آزمودن این نسل دعوت کند. جالب اینجاست که وب‌سایت Tom’s Hardware از قیمت‌گذاری این سری به عنوان نکته منفی یاد کرده؛ البته، باید اذعان کرد که قیمت این پردازنده نسبت به نسل قبلی کاهش داشته است، اما همچنان گران‌تر از محصولات هم‌رده AMD است.

عملکرد تک‌هسته‌ای و چند‌هسته‌ای Core Ultra 9 285K

پردازنده‌های ارو لیک با طراحی جدیدی ارائه شده‌اند که بر بهبود عملکرد تک‌هسته‌ای، بهینه‌سازی مصرف انرژی و کاهش تولید حرارت تمرکز دارند. این ویژگی‌ها سبب شده است تا پردازنده میانی این سری، یعنی Ultra 7 265K، با ارائه قیمتی مناسب گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربران حرفه‌ای باشد. آزمون‌های کانال یوتیوب ChamberTech نشان می‌دهند که ارو لیک به هدف بهبود عملکرد تک‌هسته‌ای، بهینه‌سازی حرارتی و مدیریت انرژی دست یافته است:

پردازنده‌های ارو لیک عملکرد بهتری در چند هسته‌ای و تک‌هسته‌ای ارائه می‌دهند و این به معنای کارایی بهینه‌تر برای برنامه‌های پیچیده و کارهای روزمره است.

• کانال ChamberTech

بررسی عملکرد تک‌هسته‌ای

در بررسی اول، عملکرد تک‌هسته‌ای این پردازنده زیر ذره‌بین قرار گرفته که نتایج نشانگر بهبود چشمگیر عملکرد این پردازنده است. چنین بهبودی ارو لیک را به گزینه‌ای ایده‌آل برای وظایفی که به فرکانس بالا و پردازش سریع داده‌ها نیاز دارند، تبدیل می‌کند. تأکید اینتل بر بهینه‌سازی تک‌هسته‌ای باعث شده است تا پردازنده‌های ارو لیک در پردازش‌های با رشته‌های کم، کارایی بالایی داشته باشند. این موضوع در بسیاری از ابزارهای بهره‌وری و تولید محتوا که سرعت اجرای دستورالعمل‌ها را بر چندوظیفگی ترجیح می‌دهند، کاملاً ملموس است.

با بهبود در عملکرد IPC (دستورالعمل در هر سیکل) و کاهش نشت توان، این پردازنده‌ها در انجام عملیات تک‌رشته‌ای توان مصرفی بهینه‌ای دارند؛ موضوعی که برای کاربرانی که به پاسخگویی سریع در محیط‌های برنامه‌نویسی، وظایف بهره‌وری عمومی و پخش رسانه‌ای نیاز دارند، بسیار کارآمد است. در جدول زیر عملکرد تک‌هسته‌ای و چند‌هسته‌ای پردازنده‌های این سری را در بنچمارک گیک‌بنچ به همراه سایر رقبا مشاهده می‌کنید. این اعداد به نقل از دو تحلیل از وب‌سایت Techspot (تحلیل اول و دوم) نوشته شده است.

پردازنده	امتیاز تک‌هسته‌ای	امتیاز چند‌هسته‌ای
Core Ultra 9 285K	۳٬۱۸۶	۲۱٬۰۷۵
Core Ultra 7 265K	۳٬۲۱۹	۱۹٬۴۳۳
Core Ultra 5 245K	۲٬۲۴۵	۱۸٬۳۶۴
Core i9-14900K	۳٬۰۸۹	۲۰٬۸۸۰
Core i7-14700K	۲٬۹۴۵	۱۹٬۲۷۵
Core i5-14600K	۲٬۷۹۸	۱۵٬۸۸۱
Ryzen 9 9950X	۳٬۴۲۷	۲۰٬۸۰۵
Ryzen 9 7950X	۲٬۹۴۱	۱۹٬۲۷۹

عملکرد تک و چندهسته‌ای از بنچمارک گیک‌بنچ به نقل از سایت Techspot: بهبود عملکرد تک‌هسته‌ای به وضوح ملموس است.

همان‌طور که پیش‌تر نیز بررسی شد، یکی از تغییرات کلیدی طراحی ارو لیک، حذف قابلیت هایپرتردینگ است. در واقع اینتل تلاش کرده است به‌جای آنکه از شبیه‌سازی رشته‌های اضافی استفاده کند، تمرکز بیشتری بر بهره‌وری هر هسته‌ی پردازشی به صورت مجزا داشته باشد. این تصمیم باعث شده تا پردازنده‌ی Ultra 7 265K در عملیات تک‌رشته‌ای که سرعت اجرا و پاسخگویی در آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است، عملکردی بهینه‌تر و کارآمدتر ارائه دهد.

معماری سری Core Ultra 200S و به‌خصوص پردازنده‌ی Ultra 7 265K در بررسی عملکرد چند‌هسته‌ای، رویکرد متفاوتی دارد. با حذف هایپرتردینگ، این پردازنده دیگر نمی‌تواند از رشته‌های مجازی برای توزیع بهتر بارهای چندرشته‌ای بهره ببرد، که این امر می‌تواند مقیاس‌پذیری آن را نسبت به پردازنده‌های سری Ryzen AMD که ویژگی چندرشته‌ای هم‌زمان (SMT) را حفظ کرده‌اند، محدود کند.

بااین‌حال، ارو لیک با بهینه‌سازی تخصیص هسته‌ها این موضوع را جبران می‌کند و به هر هسته اجازه می‌دهد که به صورت مستقل عمل کند؛ این امر مانع از تداخل منابع شده و بهره‌وری را افزایش می‌دهد.

حذف هایپرتردینگ همچنین ساده‌سازی بیشتری در تخصیص وظایف در محیط‌های چندرشته‌ای به همراه دارد. این تغییر به سیستم‌عامل اجازه می‌دهد بدون نیاز به مدیریت پیچیده رشته‌های مجازی، بارهای کاری را به طور مؤثرتری بین هسته‌های فیزیکی تقسیم کند.

این رویکرد به پردازنده امکان پیش‌بینی تولید حرارت را می‌دهد تا بتواند توان هر هسته را طوری تنظیم کند که در زمان اختصاص کار بیشتر، به فرکانس پایین‌تری نیاز داشته باشد و در نتیجه حرارت کمتری تولید کند.

به‌علاوه، این رویکرد فنی باعث شده تا نسبت متعادلی از قدرت به عملکرد به دست آید. عملکرد متعادل ارو لیک زمانی بیشتر به چشم می‌آید که پردازنده وظایفی را انجام می‌دهد که نیاز به پردازش‌های مختلط دارند.

به عنوان مثال، در کارهایی مانند کدگذاری ویدئو یا محاسبات پیچیده که از چندرشته استفاده‌ی متوسط دارند، پردازنده Ultra 7 265K به دلیل بهره‌وری در استفاده از هسته‌ها، عملکرد پایداری داشته و گرمای کمتری تولید می‌کند.

اگرچه ممکن است این پردازنده در برنامه‌هایی که نیاز به چندرشته‌سازی شدید دارند، به اندازه‌ی پردازنده‌های دارای SMT، مقیاس‌پذیر نباشد، توانایی آن در حفظ دما و تنظیمات توان بهینه، این پردازنده را به گزینه‌ای جذاب برای کاربران حرفه‌ای که نیاز به عملکرد پیوسته و طولانی‌مدت دارند، تبدیل می‌کند.

درنهایت، بهبودهای اینتل در معماری کش نیز به عملکرد تک‌هسته‌ای و چند‌هسته‌ای Ultra 7 265K کمک می‌کند. با سلسله‌مراتب کش بهینه و مسیرهای دسترسی سریع‌تر، پردازنده‌های ارو لیک از تأخیر کمتری در دسترسی به حافظه بهره می‌برند که این موضوع در برنامه‌های تک‌رشته‌ای با نیاز به دسترسی سریع به حافظه اهمیت دارد.

در سناریوهای چندرشته‌ای، بهبود بهره‌وری کش (که در بخش بعدی به آن می‌پردازیم) باعث می‌شود داده‌ها به طور موثرتری در بین هسته‌ها توزیع شوند؛ عاملی که در چندوظیفگی، بدون افزایش تأخیر، تاثیرگذار است.

در مجموع سری Core Ultra 200S با تغییر جهت از معماری سنتی اینتل به سوی طراحی مبتنی بر بهره‌وری، عملکرد تک‌هسته‌ای و چندرشته‌ای متعادلی را ارائه می‌دهد که نتیجه‌ی آن در بنچمارک‌های تک‌هسته‌ای مشهود است. البته کاهش اندک در عملکرد چند‌هسته‌ای نیز با کاهش حرارت تولیدی توجیه می‌شود.

این تغییر جهت نشان‌دهنده‌ی رویکرد استراتژیک اینتل برای کاربران حرفه‌ای است که نیاز به عملکردی پایدار و بهینه از لحاظ مصرف انرژی دارند و به دنبال قدرت حرارتی بهینه‌تر در پردازش‌های مدرن هستند. اما نکته‌ی جالب این مقایسه، اشاره‌ی Techspot به تغییرات محدود این نسل است؛ گویا این درجا زدن‌های اینتل، کاسه‌ی صبر منتقدان را لبریز کرده است.

درنهایت برای بررسی هسته‌ها می‌توان جمع‌بندی کرد که پردازنده‌های سری Core Ultra 200S بهبودهای چشمگیری در عملکرد تک‌هسته‌ای و چند‌هسته‌ای ارائه می‌دهند. عملکرد تک‌هسته‌ای این پردازنده‌ها برای انجام کارهای روزمره و وظایف سبک بهینه‌سازی شده است و سرعت و کارایی بالاتری را به همراه دارد. از سوی دیگر، عملکرد چند‌هسته‌ای آن‌ها برای برنامه‌های سنگین و چندوظیفه‌ای بهبود یافته و به نیازهای کاربران حرفه‌ای پاسخ می‌دهد. این بهینه‌سازی‌ها، ارو لیک را به گزینه‌ای مناسب برای کاربردهای متنوع، از جمله پردازش‌های پیچیده و انجام چند کار به طور هم‌زمان، تبدیل کرده است.

نکات مثبت

• عملکرد بهینه تک‌هسته‌ای
• حذف فناوری SMT برای بهبود حرارت و بهره‌وری
• پشتیبانی از اورکلاک

نکات منفی

• تغییرات محدود نسبت به رقبا
• پیچیدگی مدیریت وظایف در ویندوز به دلیل نداشتن SMT

عملکرد حافظه‌ و کش Core Ultra 9 285K

ارزیابی‌های عددی آزمون‌های دسترسی به کش و حافظه، نتایج مشروطی به همراه دارد. به این صورت که بهبود عملکرد حافظه و پهنای باند در این پردازنده‌ها قابل تحسین است، اما افزایش تأخیر دسترسی به حافظه در برخی وظایف حساس مانند بازی‌ها و کارهای تعاملی همچنان یک نقطه‌ی ضعف نسبی شمرده می‌شود. نویسنده‌ی سایت Hot Hardware در مورد این سری می‌نویسد:

حافظه‌های سریع‌تر در سری Core Ultra 200S اینتل باعث افزایش پهنای باند شده‌اند، اما تاخیر بالاتر در حافظه و کش ممکن است موجب کاهش واکنش‌پذیری در برخی کارهای حساس به تاخیر شود.

تمرکز بر پردازنده‌ی Core Ultra 9 285K به عنوان پرچمدار این سری، پشتیبانی از حافظه‌های DDR5-5600 و DDR5-6400 CUDIMM عملکرد چشمگیری را در آزمون‌های AIDA64 مربوط به پهنای باند حافظه نشان می‌دهد. اعداد و ارقام آزمون‌ها نشان‌دهنده‌ی برتری آن نسبت به پردازنده‌های نسل قبل اینتل است. همچنین این اعداد از رکوردهای پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X از AMD، اندکی بالاتر است.

برای کاربرانی که به پردازش داده‌های حجیم نیاز دارند، مانند تولید محتوای ویدئویی یا شبیه‌سازی‌های محاسباتی، افزایش پهنای باند مزیت محسوسی را فراهم می‌کند. البته پهنای باند پردازنده‌های AMD نیز قابل‌توجه است، اما به برتری سیستم حافظه‌ی CUDIMM اینتل نمی‌رسد.

تأخیر حافظه در پردازنده‌های Core Ultra 9 285K

در تست تأخیر حافظه (Memory Latency)، نتایج متفاوتی مشاهده می‌شود. تأخیر بالاتر در پردازنده Core Ultra 9 285K می‌تواند بر عملکرد وظایفی که نیاز به زمان پاسخگویی کمتری دارند، تأثیر منفی بگذارد. طبق نتایج، اینتل در مقایسه با AMD Ryzen 9 7950X و به ویژه Ryzen 9 7950X3D که از فناوری 3D V-Cache استفاده می‌کند، عقب‌تر است. معماری X3D در تراشه‌های AMD باعث کاهش تأخیر حافظه شده که برای کاربردهای حساس مانند بازی‌های کامپیوتری و برنامه‌های تعاملی اهمیت دارد.

مقایسه با پردازنده‌های AMD

با توجه به اندازه‌گیری‌های زمانی ضعیف‌تر CUDIMM‌ها در پردازنده‌های اینتل، پردازنده‌های Core Ultra 200S در آزمون‌هایی که به تأخیر حساس هستند، امتیاز ضعیف‌تری می‌گیرند. با این حال، برای کارهای عمومی و وظایف بهره‌وری، این تفاوت تأخیر چندان محسوس نیست.

در تست تأخیر کش (Cache Latency)، حافظه‌ی کش سطح یک در پردازنده‌ی Core Ultra 9 285K تأخیر قابل‌قبولی دارد که با مدل‌های پیشین اینتل قابل مقایسه است. اما در حافظه‌های کش سطوح دوم و سوم، تأخیری کمی بیشتر از معماری 3D V-Cache در پردازنده‌ی Ryzen 9 7950X3D مشاهده می‌شود. این تفاوت می‌تواند در برخی برنامه‌هایی که به دسترسی مداوم به حافظه نیاز دارند، مانند مدل‌سازی مالی یا تحلیل داده‌ها محسوس باشد. بااین‌حال، در برنامه‌هایی که بیشتر بر توان پردازش و چندوظیفگی تمرکز دارند، پردازنده‌ی Core Ultra 200S با وجود این تأخیرهای اندک همچنان عملکرد قدرتمندی ارائه می‌دهد.

نکات مثبت:

• پشتیبانی از حافظه‌ی سریع‌تر DDR5-6400 و DDR5-5600 باعث بهبود پهنای باند در عملیات خواندن، نوشتن و کپی شده است.
• پهنای باند افزایش‌یافته در حافظه باعث عملکرد بهتر در برخی آزمون‌های معیار مانند Crossmark و PCMark می‌شود.
• بهینه‌سازی سیستم با ابزارهای داخلی ویندوز باعث شده عملکرد کلی حافظه و ذخیره‌سازی بهتر شود.
• استفاده از حافظه CUDIMMs با فرکانس بالا و تنظیمات پیشرفته در بایوس باعث افزایش سرعت دسترسی به حافظه شده است.

نکات منفی:

• تاخیر بالای حافظه و کش در سری Core Ultra 200S نسبت‌به نسل قبلی، باعث کاهش کارایی در برنامه‌های حساس به تاخیر می‌شود.
• نبود پشتیبانی کامل از برخی آزمون‌های معیار مانند SiSoft SANDRA نشان‌دهنده مشکلات در شناسایی داده‌ها در حافظه است.
• حافظه CUDIMMs با فرکانس بالا دارای تایمینگ‌های کندتر است که منجر به تاخیر قابل توجه در پاسخ‌دهی می‌شود.
• تاخیر بیشتر در سطح کش‌های L2 و L3 ممکن است مانع از دستیابی به کارایی مشابه نسل قبلی Raptor Lake در برخی کارها شود.

عملکرد گرافیکی و گیمینگ Core Ultra 9 285K

اینتل با جاماندن از تکنولوژی‌های به‌روزتر مانند هسته‌های Xe2 و NPU‌های قدرتمند، فرصت‌های زیادی را به‌ویژه در مقایسه با محصولات مشابه AMD، از دست داده است. تحلیلگر کانال یوتیوب Hardware Canucks در این مورد می‌گوید:

پردازنده‌های ارو لیک در مقابل لونار لیک که از نسل دوم هسته‌های گرافیکی Xe اینتل استفاده می‌کردند، حرف زیادی برای گفتن ندارند.

– کانال یوتیوب Hardware Canucks

در بررسی‌های عملکرد گرافیکی، تمام مدل‌های Core Ultra 200S همگی از یک موتور گرافیکی Xe-LPG با چهار هسته‌ی Xe بهره می‌برند. این GPU مشابه پردازنده‌ی گرافیکی موجود در تراشه‌های میتیور لیک است و از موتور جدیدتر Battlemage Xe2 که در تراشه‌های موبایلی لونار لیک استفاده شده، بی‌بهره است. سرعت بوست هسته‌ی گرافیکی در مدل‌های Ultra 9 و Ultra 7 به ۲٫۰ گیگاهرتز می‌رسد، در حالی که این سرعت در Ultra 5 به ۱٫۹ گیگاهرتز کاهش یافته است.

اینتل ادعا می‌کند که GPU یکپارچه‌ی این تراشه‌ها دارای عملکردی دو برابر نسبت به گرافیک‌های موجود در پردازنده‌های نسل چهاردهم این شرکت است. همچنین، عملکرد گرافیکی یکپارچه در تراشه‌های رومیزی برای بسیاری از کاربران اهمیتی ندارد، چرا که اگر کاربری به عملکرد بالایی از GPU نیاز داشته باشد، معمولاً از یک کارت گرافیک مجزا استفاده می‌کند.

طبق تحلیل سایت Techspot پردازنده‌ی Core Ultra 9 285K در آزمون‌های مختلف بازی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در بازی Star Wars Jedi: Survivor، این پردازنده به میانگین ۱۵۸ فریم‌برثانیه دست یافت که در حد Ryzen 9 9950X با ۱۵۹ فریم‌برثانیه و کمتر از Core i9-14900K با نرخ ۱۶۴ فریم‌برثانیه بود. در Cyberpunk 2077: Phantom Liberty نیز، پردازنده‌ی 285K با نرخ ۱۳۲ فریم‌برثانیه ظاهر شد، در حالی که Ryzen 9 9950X به نرخ ۱۶۰ فریم‌برثانیه و Core i9-14900K به ۱۶۵ فریم‌برثانیه دست یافتند. این نتایج نشان می‌دهد که پردازنده‌ی 285K در عین ارائه‌ی عملکرد رقابتی، نتوانسته است در این عناوین خاص از رقبای خود پیشی بگیرد.

در تحلیل بازی‌های دیگر مانند Hogwarts Legacy و Remnant II روند متفاوتی مشاهده می‌شود. در بازی Hogwarts Legacy، 285K به میانگین ۱۲۲ فریم بر ثانیه دست یافت، در حالی که هر دو پردازنده‌ی Ryzen 9 9950X و Core i9-14900K به ۱۲۳ و ۱۲۴ فریم بر ثانیه رسیدند. در Remnant II، پردازنده‌ی 285K با نرخ ۱۲۱ فریم بر ثانیه عملکرد داشت، در حالی که Ryzen 9 9950X به ۱۲۳ فریم بر ثانیه و Core i9-14900K به ۱۲۰ فریم بر ثانیه رسیدند. این تفاوت‌های ناچیز نشان می‌دهد که 285K از نظر عملکرد به رقبا نزدیک است.

عملکرد پردازنده‌ی Core Ultra 9 285K در بازی‌ها

پردازنده Core Ultra 9 285K به طور کلی عملکرد مناسبی در برخی بازی‌ها ارائه می‌دهد و از نظر کارایی با پردازنده‌های نسل قبلی اینتل و Ryzen 9 9950X برابری می‌کند. با این حال، این پردازنده در سناریوهای گیمینگ افزایش عملکرد قابل‌توجهی نسبت به این پردازنده‌ها ارائه نمی‌دهد. علاوه بر این، عملکرد غیرقابل پیش‌بینی این پردازنده در بازی‌های مختلف ممکن است گیمرها را دچار سردرگمی کند. گفتنی است که در تمام نرخ فریم‌های ثبت‌شده، تمامی پردازنده‌های موجود در مقایسه عملکردی ضعیف‌تر از Ryzen 7 7800X3D داشتند.

ارزیابی از دریچه قیمت

با نگاه به قیمت، پردازنده 285K به گزینه‌ای مناسب برای کاربرانی که به دنبال به‌روزرسانی سیستم با هزینه کمتر هستند، تبدیل می‌شود؛ هرچند ممکن است بهترین انتخاب برای کسانی که به دنبال بالاترین نرخ فریم ممکن هستند، نباشد.

عنوان بازی	Core Ultra 9 285K	Ryzen 9 9950X	Core i9-14900K	Ryzen 7 7800X3D
Star Wars Jedi: Survivor	۱۵۸	۱۵۹	۱۶۴	۲۰۶
Cyberpunk 2077: Phantom Liberty	۱۳۲	۱۶۰	۱۶۵	۲۰۲
Hogwarts Legacy	۱۲۲	۱۲۳	۱۲۴	۱۴۱
Remnant II	۱۲۱	۱۲۳	۱۲۰	۱۳۸

توجه: تمامی نرخ‌های فریم میانگین بوده و ممکن است بسته به تنظیمات و پیکربندی سیستم متفاوت باشند.

نکته‌ی جالب‌توجه اینکه در بیشتر موارد، توان مصرفی پردازنده‌های Core Ultra 200S بیش از ۶۰ وات نبوده و عموماً بین ۵۰ تا ۸۰ وات باقی مانده است. این نشان می‌دهد که نسل پانزدهم پردازند‌ه‌های اینتل نسبت به قبل در اجرای بازی‌ها با گرافیک داخلی بهینگی انرژی بهتری دارد.

بااین‌حال، این پردازنده‌ها هنوز فاصله‌ی زیادی با تراشه‌های قدرتمند AMD Ryzen 8000G دارند. عملکرد فعلی بهبود خوبی داشته است، اما اینتل با استفاده نکردن از هسته‌های جدید Xe2 در پردازنده‌های ارو لیک فرصتی طلایی را از دست داده است. با توجه به نتایج پردازنده‌های لونار لیک در مصرف پایین انرژی (TDP)، اضافه شدن این هسته‌ها می‌توانست بخش گرافیک داخلی را جذاب‌تر کند.

پردازنده‌های Zen 5 و Zen 4 از AMD تنها دو واحد پردازشی RDNA 2 دارند که گزینه‌های ارو لیک را به انتخاب بهتری برای گرافیک داخلی تبدیل می‌کند. البته کاربران این پردازنده‌ها احتمالاً از کارت گرافیک مجزا استفاده می‌کنند که قطعاً عملکرد بهتری ارائه می‌دهد.

روی کاغذ، عملکرد پردازنده‌های Core Ultra 7 265K و Core Ultra 5 245K باید مشابه باشد، چرا که هر دو دارای گرافیک داخلی مشابه با تعداد هسته‌های Xe یکسان هستند و تنها تفاوت آن‌ها در فرکانس اندکی پایین‌تر Core Ultra 5 245K است. بنابراین Core Ultra 5 245K با قیمت ۳۱۹ دلار، می‌تواند جایگزین مناسبی برای کارت‌های گرافیک اقتصادی باشد.

در تحلیل بخش هوش‌ مصنوعی باید گفت که موتور NPU داخلی پردازنده‌های جدید اینتل بیشتر از اینکه به لونار لیک شباهت داشته باشند، مشابه پردازنده‌های میتیور لیک هستند. این موتور می‌تواند تا ۱۳ تریلیون عملیات‌برثانیه (TOPS) در پردازش INT8 انجام دهد، اما این مقدار بسیار کمتر از انتظارات مایکروسافت (۴۰ تریلیون عملیات‌برثانیه) برای فعال کردن ویژگی‌های هوش‌ مصنوعی کوپایلت پلاس است.

اینتل قبلاً یک موتور NPU بزرگ‌تر با توان حداکثر ۴۸ تاپس در مدل‌های لونار لیک ارائه کرده بود، اما عجیب است که برای بهینه‌سازی فضای تراشه در پردازنده‌های رومیزی، سراغ موتور کم‌توان‌تر رفته است. البته نباشد فراموش شود که موتور بزرگ‌تر باعث کاهش فضای موجود برای اجزای دیگر مانند هسته‌ها و حافظه‌ی کش می‌شود.

اینتل می‌گوید هنوز تقاضای کافی در بازار کامپیوترهای رومیزی برای قربانی کردن بخش‌های دیگر عملکرد به نفع NPU نمی‌بیند. این تصمیم، مشابه تصمیم درباره واحد پردازش گرافیکی یکپارچه، منطقی به نظر می‌رسد؛ زیرا افرادی که به محاسبات هوش مصنوعی نیاز جدی دارند، به احتمال زیاد به خرید کارت گرافیکی قدرتمندتر فکر خواهند کرد. به عنوان مثال، مدل پایه کارت گرافیک Nvidia RTX 4060 توانایی پردازش تا ۲۴۲ تریلیون عملیات بر ثانیه INT8 را دارد.

پردازنده‌ی رده بالای این سری Intel Core Ultra 9 285K پیشرفت‌های ناامیدکننده‌ای در عملکرد هوش مصنوعی و گرافیکی ارائه می‌دهد. این پردازنده با داشتن واحد پردازش عصبی اختصاصی ضعیف‌تر از قبل، عرضه شده و اینتل سعی در توجیه این امر با توجه به نیاز کاربران دارد.

از نظر گرافیک نیز پردازنده‌ی Core Ultra 9 285K دارای گرافیک مجتمع مبتنی بر معماری Xe اینتل است: باز هم یک گام به عقب. اگرچه ممکن است این گرافیک مجتمع با توانایی‌های کارت‌های گرافیک مجزا برای بازی‌های سطح بالا برابری نکند، برای کاربرانی که به دنبال عملکرد مناسب بدون سخت‌افزار اضافی هستند، یک راه‌حل متعادل فراهم می‌آورد.

به‌طور کلی، Core Ultra 9 285K یک بسته‌ی ناکافی از عقب‌گردهای سخت‌افزاری در حوزه‌ی هوش مصنوعی و گرافیک برای کاربرانی است که انتظار پردازنده‌های متناسب با ویژگی‌های کوپایلت پلاس را می‌کشیدند.

توان مصرفی Core Ultra 9 285K

پس از جنجال ماه‌های اخیر در مورد عملکرد حرارتی فاجعه‌بار رپتور لیک، چشم‌ها به توان مصرفی و حرارتی سری Core Ultra 200S دوخته شده بود. تحلیل‌ها البته نظرات مثبتی را از پیشرفت اینتل در توان مصرفی منعکس می‌کنند، اما این مثبت‌نگری با انتقاداتی نیز همراه است؛ زیرا کاهش مصرف انرژی بهبود خوبی داشته، اما حرارت تولیدی بالا، مخصوصاً در مقایسه با AMD Ryzen 9 9950X، ممکن است برای برخی کاربران چالش‌برانگیز باشد.

پردازنده Core Ultra 9 285K با کاهش مصرف انرژی و تولید حرارت، بهره‌وری انرژی را بهبود بخشیده است، اما در برخی وظایف سنگین ممکن است عملکرد آن تحت تأثیر قرار گیرد.

– PCMag

تحلیلگر سایت PCMag برای ارزیابی میزان مصرف انرژی، به‌کمک یک دستگاه Kill-A-Watt، بالاترین میزان مصرف را برای هر آزمون ثبت کرده است. این موضوع از آنجایی اهمیت دارد که پردازنده‌های رپتور لیک و رفرش‌شده‌ی رپتور لیک به دلیل مصرف بالای انرژی و تولید حرارت بالا به بحثی داغ تبدیل شده‌ بود.

با نگاه به پرچمدار این سری، مصرف انرژی در Ultra 9 285K نسبت به Core i9-14900K حدود ۱۱ درصد کاهش یافته است، که آن را به سطحی مشابه با Ryzen 9 9950X از AMD می‌رساند. این کاهش چشمگیری است؛ اما پردازنده‌ی Ultra 9 285K از لحاظ تولید حرارت نتوانسته کاهش مشابهی داشته باشد. در واقع، در هر دو آزمایش، Ultra 9 285K دمای بیشتری نسبت به Core i9-14900K داشت.

بااین‌حال، باید در نظر داشت که Ultra 9 285K در این آزمایش‌ها عملکرد سریع‌تری هم از خود نشان داده، که با توجه به سرعت بالاتر آن، این مسئله چندان مشکل‌ساز به نظر نمی‌رسد. همچنین لازم به ذکر است که تا پیش از اینکه اینتل به‌روزرسانی‌هایی برای مشکل خرابی Raptor Lake ارائه دهد، Core i9-14900K اغلب به دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسید. بنابراین Core i9-14900K در زمان عرضه حتی حرارت بیشتری نیز تولید می‌کرد.

دمای پردازنده‌ی اینتل مشابه دمای Ryzen 9 9950X است، همان‌طور که مصرف انرژی نیز مشابه است. در آزمایش نرم‌افزار Blender، پردازنده‌ی Ryzen 9 9950X کمی خنک‌تر باقی ماند، اما این Ultra 9 285K بود که عملکرد سریع‌تری را نشان داد و البته که این برتری را با ایجاد حرارت بیشتر تا حدودی زیر سوال برد. در لیست زیر با مقایسه مزایا و معایب توان مصرفی و حرارتی این نسل، جمع‌بندی کوتاهی در این زمینه آورده شده است.

مزایای ارو لیک از دید توان مصرفی

• کاهش مصرف انرژی
• تولید حرارت کمتر
• عملکرد بهینه در بارهای کاری سبک
• پشتیبانی از فناوری‌های بهینه‌سازی انرژی

معایب ارو لیک از دید توان مصرفی

• کاهش عملکرد در بارهای کاری سنگین
• نیاز به مدیریت حرارتی در بارهای کاری بالا
• تأثیر بر عملکرد گیمینگ
• نیاز به به‌روزرسانی نرم‌افزاری

جمع‌بندی

در شرایط فعلی، سری پردازنده‌های Core Ultra 200S اینتل، ترکیبی از فراز و فرودها را نشان می‌دهند. بسته به نوع آزمون، پردازنده‌های این سری در برخی تست‌ها به طور چشمگیری سریع‌تر، در برخی دیگر مشابه و در مواردی حتی کندتر از نسل قبلی و رقبایشان ظاهر می‌شوند.

این مسئله، پیشنهاد خرید Core Ultra 9 285K را تا حدودی چالش‌برانگیز می‌کند، زیرا برتری‌ها و نقاط ضعف این پردازنده تقریباً تصادفی به نظر می‌رسند. به عبارتی، بسته به نوع استفاده، این پردازنده می‌تواند بهترین یا بدترین گزینه در رده قیمتی خود باشد. به نظر می‌رسد که Core Ultra 9 285K هنوز کاملاً با شرایط فعلی سازگار نشده است.

مشکلات مشاهده‌شده در آزمون‌های AIDA64 عمدتاً به بهینه‌سازی نرم‌افزاری مربوط می‌شوند و به نظر نمی‌رسد که ناشی از نقص در معماری پردازنده باشد. نتایج بازی‌ها نیز احتمالاً به دلیل بهینه‌سازی ناکافی نرم‌افزاری متفاوت‌اند، چرا که به ندرت اتفاق می‌افتد که یک پردازنده در یک بازی تا ۲۳ درصد سریع‌تر از رقبا باشد و در بازی دیگر تا ۲۱ درصد کندتر عمل کند؛ چنین نوساناتی بیش از حد معمول هستند.

انتظار می‌رود به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری بتوانند برخی از این مشکلات را برطرف کرده و Core Ultra 200S را به گزینه‌ای ایده‌آل برای خرید تبدیل کنند. تا آن زمان، این سری در بسیاری از موارد نسبت به رقبا و به ویژه نسل چهاردهم، عملکرد بهتری دارد. با این حال، حتی با در نظر گرفتن این مزایا، صبر برای دریافت به‌روزرسانی‌های عملکردی ممکن است بهترین انتخاب باشد.